Ξεκούραση: η «σκληρή» δουλειά των διακοπών

Πότε ήταν η τελευταία φορά που κάνατε διακοπές και επιστρέψατε πλήρως ξεκούραστοι, ανανεωμένοι και αναζωογονημένοι; Το άγχος και οι διακοπές συμβαδίζουν. Ακούγεται αντιφατικό, κι όμως, είναι φυσιολογικό να συμβαίνει.

Σε αυτό το άρθρο θα διαβάσετε:

• Γιατί κουραζόμαστε στις διακοπές;
• Πώς επηρεάζεται ο εγκέφαλός μας; 
• Πώς θα είστε καλά και θα νιώσετε νεότεροι;

«Οι διακοπές είναι γεμάτες με χαρά και άγχος», επιβεβαιώνει η Dr. Ellen Braaten, PhD, καθηγήτρια ψυχολογίας στο Γενικό Νοσοκομείο Μασαχουσέτης και συνεργάτης του Harvard. Παράξενο κι όμως αληθινό, η ζεστασιά του σπιτιού, τα πάρτι, οι βόλτες με την οικογένεια και η γλύκα από τα μελομακάρονα πλάι στο φωτεινό δέντρο συνοδεύονται από «παρενέργειες» που, αντί να μας χαλαρώνουν, αυξάνουν τα επίπεδα του άγχους. 62% των ερωτηθέντων σε έρευνα της ιατρικής ιστοσελίδας Healthline, περιέγραψε το επίπεδο άγχους του ως "πολύ ή αρκετό", με μόνο ένα 10% να δηλώνει πως δεν έχει άγχος στις γιορτές. Μεταξύ των αιτίων που ανέφεραν ήταν:

Tα δώρα των παιδιών είναι πολλές φορές πολύ ακριβά, οι οικογενειακές τριβές ή συγκρίσεις δυσαρεστούν, το πολύ φαγητό και αλκοόλ δημιουργούν τύψεις και παρενέργειες. Πως προετοιμαζόμαστε βιολογικά;

«Η προετοιμασία μας για να αντιμετωπίσουμε αυτές τις πιέσεις απαιτεί την ανανέωση ή την ασυναίσθητη μετατόπιση των γνωστικών μας στρατηγικών ώστε να ανταποκρίνονται στις αλλαγές στο περιβάλλον μας» , λέει η Dr Braaten. Αυτές οι γνωστικές στρατηγικές είναι ένα σύνολο νοητικών δεξιοτήτων που μας βοηθούν να κάνουμε πράγματα, όπως η διαχείριση του χρόνου, η προσοχή, η αλλαγή εστίασης, ο προγραμματισμός και η οργάνωση, καθώς και η ικανότητα να θυμόμαστε λεπτομέρειες.

Πολλοί άνθρωποι εκτελούν αυτές τις δραστηριότητες καθημερινά, οι οποίες όμως γίνονται πιο δύσκολες στις διακοπές, λόγω των αλλαγών στη ρουτίνα. «Οι άνθρωποι που αισθάνονται στρεσαρισμένοι κατά τη διάρκεια των διακοπών πρέπει να αξιολογήσουν  τον  τρόπο με τον οποίο ξοδεύουν το χρόνο τους, να αποφασίσουν τι θέλουν να σημαίνουν γι’ αυτούς οι διακοπές τους και να διατηρήσουν τις προσδοκίες τους για την εποχή, ρεαλιστικές», συμβουλεύει η Dr. Braaten. «Αντί να φοβάστε το πιθανό άγχος που σας περιμένει σε λίγες μέρες, μπορείτε να δείτε τις διακοπές ως μια ευκαιρία για να ενισχύσετε την ψυχολογική σας ευεξία. Υπάρχουν διάφορα χρήσιμα βήματα που μπορείτε να λάβετε για να μειώσετε το άγχος των διακοπών και να αισθανθείτε πιο αισιόδοξοι για την εποχή», καταλήγει.

Η ανάπαυση «παράγει» ανανέωση. Βλέπουμε τα μαλλιά μας και τα νύχια μας να μεγαλώνουν, αλλά δεν βλέπουμε πώς μεγαλώνει ο εγκέφαλός μας. Ωστόσο, αυτό συμβαίνει κατά τη διάρκεια της ανάπαυσης, όταν δηλαδή ο οργανισμός μας ανοικοδομείται και αναδιαμορφώνεται. Διαβάστε τα 8 βήματα για το καλύτερο αποτέλεσμα ξεκούρασης!

 

1. Κοιμηθείτε και … θυμηθείτε!

Σε μερικούς κύκλους σήμερα είναι «απαραίτητο» να καυχιέται κανείς για την έλλειψη ύπνου. Αλλά η έλλειψη ύπνου δεν είναι υγιής. Δοκιμάστε να πηγαίνετε νωρίς στο κρεβάτι ή να κοιμάστε όταν το θέλετε, χωρίς να αισθάνεστε ενοχές. Επιπλέον, τι μένει στο τέλος των διακοπών; Για τους περισσότερους, οι αναμνήσεις. Οι αναμνήσεις συνοψίζονται δυναμικά και αποκαθίστανται κατά τη διάρκεια του ύπνου, η οποία είναι και η περίοδος που μεγαλώνουμε περισσότερα εγκεφαλικά κύτταρα. Δώστε λοιπόν αρκετό χρόνο στον ύπνο σας – και θα ξεκουραστείτε και θα εγγράψετε στη μνήμη σας πραγματικά μερικές από τις καλύτερες στιγμές που περνάτε.

2. Μην «φάτε», γευματίστε.

Οι γιορτές περιλαμβάνουν πολύ φαγητό. Δεν μπορούμε να το αποφύγουμε, χωρίς να αισθανόμαστε στέρηση. Δεν πρέπει όμως και να τρώμε, έχοντας μετά ενοχές. Προσπαθήστε να δείτε το φαγητό περισσότερο σαν αγάπη, ευχαρίστηση, εορτασμό, επικοινωνία καθώς και νέες «πληροφορίες» για το σώμα μας. Σκεφτείτε πως είναι όταν τρώμε κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού. Δοκιμάζουμε διαφορετικά τρόφιμα με διασκεδαστικά αποτελέσματα. Φροντίστε να απολαύσετε το φαγητό σας πρώτα κοινωνικά και κατόπιν σωματικά, δίνοντας έμφαση στις νέες γεύσεις, τους νέους τόπους εντός κι εκτός της πόλης σας και τους παλιούς, αγαπημένους ή νέους και ενδιαφέροντες συνδαιτυμόνες σας. Και φυσικά, μην συμμετέχετε σε κανένα δείπνο, με συγκεκριμένους καλεσμένους, εφόσον δεν σας ευχαριστεί, απλά επειδή «πρέπει». 

Μήπως αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να σταματήσετε τον εαυτό σας από το να ελέγχετε τα e-mail σας όλη την εβδομάδα διακοπών; Ναι - αν μπορείτε να το κάνετε, χωρίς να οδηγηθείτε σε ακόμα περισσότερο άγχος ή προβλήματα, επιστρέφοντας στο γραφείο. Σ’ αυτή την περίπτωση, ορίστε κάποιο χρονικό διάστημα το οποίο θα αφιερώνετε στη δουλειά, θα είναι σταθερό και θα το τηρείται κάθε μέρα ή κάθε δύο μέρες. Μπορεί να αφιερώνετε μια ώρα κάθε απόγευμα, για έλεγχο και για να εργάζεστε πάνω σε επείγοντα έργα. Η επαφή με τη δουλειά στις γιορτές, δεν πρέπει να σημαίνει ότι είστε διαθέσιμος όλη μέρα, οποιαδήποτε στιγμή, για κάθε είδους ερώτηση που σχετίζεται με την εργασία. Με το να είστε συνεχώς διαθέσιμοι, αφ’ ενός δίνετε στους συνεργάτες σας το μήνυμα ότι δεν περνάτε καλά την προσωπική σας ζωή, αφ’ ετέρου δεν ξεκουράζεστε. Υπάρχει λόγος που οι καλύτερες ιδέες γεννιούνται σ’ έναν καφέ με φίλους ή στην πεζοπορία.

Καμία γιορτή δεν είναι τέλεια. Δείτε τα αναπόφευκτα λάθη ως ευκαιρίες για να ασκήσετε την ευελιξία και την αντοχή σας. Μία γιρλάντα με καμένα λαμπάκια και μία γαλοπούλα που δεν ψήθηκε καλά δεν θα πρέπει να έχουν τη δύναμη να καταστρέψουν τις διακοπές σας, αλλά αντίθετα μπορούν να δημιουργήσουν μία αστεία οικογενειακή ανάμνηση. Εάν η λίστα των δώρων που θέλουν τα παιδιά σας σάς θέτει εκτός προϋπολογισμού, μιλήστε τους για ρεαλιστικές προσδοκίες και υπενθυμίστε τους ότι οι γιορτές δεν αφορούν τα ακριβά δώρα.

5. Δώστε έμφαση στην εμπειρία, όπως κάνουν τα παιδιά.

Δύο από τα μεγαλύτερα οφέλη από τις διακοπές είναι ότι πριν έρθουν, τις προσμένουμε και, κατόπιν, τις θυμόμαστε. Εσείς τι θέλετε να θυμάστε; Στις φετινές γιορτές, έχετε την ευκαιρία να δημιουργήσετε αναμνήσεις. Σχεδιάστε να κάνετε κάτι ευρηματικό, πέρα από το συνηθισμένο, το οποίο θα το απολαύσετε βαθιά, ακόμα κι αν είναι κρατήσει μόνο για μία ή ημέρα των διακοπών σας. Αν προγραμματίζετε κάποιο ταξίδι, επιλέξτε τι απ’ όλα θέλετε να δείτε. Ο σκοπός δεν είναι να τρέξετε σε 10 μουσεία, 5 παλάτια και 4 πάρκα μέσα σε μία μόνο εβδομάδα, αλλά να ζήσετε πραγματικά κάτι καινούργιο, να μάθετε αυτό που σας ενδιαφέρει, να επεκτείνετε την προσωπικότητά σας, με δύο λέξεις, να χαρείτε!

6. Επενδύστε στους ανθρώπους.

Πράγμα που σημαίνει ότι μπορείτε να εστιάσετε στους δεσμούς αγάπης που σας συνδέουν με τους δικούς σας. Μπορείτε να γνωρίσετε νέους ανθρώπους σε μία συντροφιά. Και αν ταξιδέψετε, αξίζει περισσότερο από το να δείτε αξιοθέατα, να παρατηρήσετε και να συναναστραφείτε με τους ανθρώπους, αγνοώντας τα πιθανά εμπόδια της γλώσσας. Κατά έναν περίεργο τρόπο, ενώ οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν τρομερή ανάγκη για επικοινωνία, κάνουν κινήσεις για να την αποφύγουν και μεγεθύνουν τελικά την ανάγκη τους. Εσείς μπορείτε να βρείτε εκπληκτικούς τρόπους για να κερδίσετε και να δώσετε στους γύρω σας. Απολαύστε αυτή την αναζωογονητική προοπτική.

7. Δοκιμάστε τον εθελοντισμό.

Βρείτε ένα τοπικό φιλανθρωπικό ίδρυμα ή ένα καταφύγιο που χρειάζεται εθελοντές και προσφέρετε βοήθεια. Η βοήθεια στους άλλους μπορεί να βελτιώσει τη διάθεσή σας και να σας κάνει να δείτε από διαφορετική οπτική πιθανές δυσκολίες που ίσως αντιμετωπίζετε.

8. Εμπλακείτε σε υγιείς συνομιλίες.

Δείξτε στην οικογένειά σας ότι οι διακοπές είναι καιρός για να εκφράσετε ευγνωμοσύνη και εκτίμηση για αυτά που έχετε όλοι, συμπεριλαμβανομένης της σχέσης σας. Αν υπάρχει ανησυχία για διαφωνίες ή αρνητικές συζητήσεις, εστιάστε σε αυτό που μοιράζεστε κοινό με την οικογένειά σας. Οι οικογένειες μπορεί να προγραμματίσουν ακόμη και δραστηριότητες που μπορούν να κάνουν όλοι μαζί, όπως ένα οικογενειακό παιχνίδι ή το ξεφύλλισμα παλιών άλμπουμ φωτογραφιών.

Η ξεκούραση είναι ένα κρίσιμο μέρος ενός υγιεινού τρόπου ζωής. Ανανεώνει, ανοικοδομεί και επανασυνδέει το μυαλό και το σώμα, κάνοντάς μας να είμαστε καλύτερα, να νιώθουμε νεότεροι, να γίνουμε υγιέστεροι και να αποκτήσουμε κορυφαίες εμπειρίες και αναμνήσεις για μια ζωής.