Health trends: τεχνητή νοημοσύνη και ψηφιακές λύσεις υγείας «σκέφτονται» πραγματικά τον άνθρωπο

Οι αντιλήψεις γύρω από τα θέματα υγείας αλλάζουν. Στη φετινή χρονιά, που η βιωσιμότητα είναι στον πυρήνα κάθε δράσης και επικοινωνίας θεσμών, εταιρειών αλλά και επαγγελματιών, o Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αφιέρωσε την World Health Day στη θεματική «ο πλανήτης μας, η υγεία μας». Πράγματι, υπολογίζεται ότι πάνω από 13 εκατομμύρια θάνατοι σε ολόκληρο τον κόσμο οφείλονται σε περιβαλλοντολογικά αίτια που θα μπορούσαν να έχουν αποφευχθεί. Αυτό το εύρημα έχει ωθήσει τα ερευνητικά κέντρα των κορυφαίων πανεπιστημίων, κυρίως στις ΗΠΑ, στο σχηματισμό διατμηματικών ομάδων με ειδικότητες πολύ πέρα της ιατρικής επιστήμης, οι οποίες μελετούν τις πιθανές λύσεις για κοινωνίες με επίκεντρο την ευημερία και την υγεία.

Στην Ελλάδα, παρατηρούμε αφενός τις θεσμικές αλλαγές στοχεύουν στην αναβάθμιση των υπηρεσιών υγείας και αφετέρου τη γνώση και την ευαισθητοποίηση των ανθρώπων, σε ατομικό επίπεδο, ως προς έναν υγιεινό και βιώσιμο τρόπο ζωής.

Συγκεκριμένα, ο ψηφιακός μετασχηματισμός της υγείας έχει προχωρήσει σημαντικά, με την ενίσχυση του συστήματος ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, την ενιαία πλατφόρμα τηλεφωνικών και ηλεκτρονικών ραντεβού, την επέκταση του μητρώου ασθενών κ.ά. Παράλληλα, προωθούνται μεταρρυθμίσεις στον κλάδο της υγείας, όπως η ενοποίηση των Μονάδων Πρωτοβάθμιας Υγείας, η ενίσχυση των δημόσιων δομών από τις ιδιωτικές, καθώς και η αναβάθμιση του ρόλου της τηλε-συμβουλευτικής.

Πέρα από τις δράσεις της πολιτείας, οι άνθρωποι είναι πιο συνειδητοποιημένοι σε σχέση με έναν καλό τρόπο ζωής. Οι περισσότεροι γνωρίζουν ότι ένα παιδί που είναι παχύσαρκο μετά τον πρώτο χρόνο ζωής του, έχει περισσότερες πιθανότητες να γίνει ένας παχύσαρκος ενήλικας με όλα τα προβλήματα υγείας που αυτό συνεπάγεται. Κάτι θετικό που προκύπτει από τα παραπάνω είναι ότι η νέα γενιά των παιδιών που μεγαλώνει σήμερα τρέφεται περισσότερο υγιεινά και ασκείται, έχοντας αφήσει οριστικά στο παρελθόν το trend του junk food και του καπνίσματος. Αλλά και οι μεγαλύτερες γενιές συνεχίζουν ή σταδιακά υιοθετούν έναν βελτιωμένο τρόπο ζωής για να ζήσουν περισσότερο και καλύτερα. Σε αυτό το πλαίσιο, ένα σύνολο ψηφιακών εργαλείων και λύσεων έχουν αναπτυχθεί για να μας βοηθήσουν να παρακολουθούμε την καθημερινή μας ευζωία αλλά και πιο ειδικά και στοχευμένα την κατάσταση της υγείας μας και τη διαχείρισή της.

Πρέπει να είμαστε ενήμεροι κάθε στιγμή για τη σωματική μας κατάσταση και για την ψυχική μας ευημερία. Οι ψηφιακές λύσεις, όπως οι wearable συσκευές, μας δίνουν τη δυνατότητα να μαθαίνουμε περισσότερα για τον εαυτό μας και να αφουγκραζόμαστε καλύτερα το σώμα μας, παρέχοντας πληροφορίες αλλά και κάνοντας προτάσεις.

Για παράδειγμα, ένα έξυπνο ρολόι ή ένα band μπορεί να παρακολουθήσει την ποιότητα του ύπνου μας, να μετρήσει τα βήματα ή κάθε μορφή άθλησης, τις θερμίδες που καταναλώνουμε, τον κορεσμό του οξυγόνου στο αίμα μας ή τους καρδιακούς μας παλμούς. Μπορεί να μας παρακινήσει να σηκωθούμε από τη θέση μας για να περπατήσουμε ή να πηγαίνουμε για ύπνο νωρίτερα το βράδυ. Μπορεί να διαθέτει ακόμη πιο εξειδικευμένες λειτουργίες, όπως για παράδειγμα να κάνει ηλεκτροκαρδιογράφημα.

Μία έξυπνη ζυγαριά μπορεί να παρακολουθεί το βάρος ή τις μεταβολές στη μυϊκή μάζα και τα ποσοστά λίπους στο σώμα μας, και, σε συνδυασμό με κάποιο wearable, να μας παρέχει μια ολοκληρωμένη εικόνα για τη λειτουργία του σώματός μας.

Στη συνέχεια του άρθρου, θα δούμε και περισσότερο εξειδικευμένα wearables για την ανίχνευση, την πρόληψη, αλλά και την παρακολούθηση νοσημάτων.

Η ανάπτυξη της τηλεϊατρικής επιτρέπει κλινική υποστήριξη από απόσταση. Μεταξύ άλλων περιλαμβάνει βιντεοδιασκέψεις ασθενών με τον γιατρό τους, καταγραφή συμπτωμάτων στο σπίτι και αποστολή διαγνωστικών εξετάσεων σε ιατρικό προσωπικό για εκτίμηση.

Η τηλεϊατρική είναι σωτήρια για δύο βασικούς λόγους. Αφενός δίνει άμεση πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας στους ασθενείς που ζουν σε περιοχές όπου δεν υπάρχουν φυσικές δομές υγείας ή ορισμένες ιατρικές ειδικότητες. Αφετέρου, με την άμεση, ψηφιακή αποστολή διαγνωστικού υλικού μειώνει τον χρόνο αναμονής όλων των ασθενών, κάτι πολύ σημαντικό για κρίσιμες διαγνώσεις.

Φυσικά, η τηλεϊατρική εξελίσσεται παράλληλα με την τεχνολογία, προς όφελος των ανθρώπων. Σκεφτείτε ένα παράδειγμα: Η ανάπτυξη του 5G θα επιτρέψει να συνδεθούν στο διαδίκτυο περισσότερες συσκευές, μεταξύ των οποίων και λύσεις που χρησιμοποιούν αισθητήρες IoT. Φανταστείτε τι σημαίνει μία τέτοια εξέλιξη για την αξιοπιστία των διαγνώσεων!

Σύμφωνα με έρευνα της Kaspersky, το 91% των ιατρικών οργανισμών σε 36 χώρες έχουν εφαρμόσει υπηρεσίες τηλεϊατρικής, ενώ το 44% από αυτούς ξεκίνησε να τις αξιοποιεί μετά το ξέσπασμα της πανδημίας. Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, των 71% πιστεύουν ότι οι υπηρεσίες τηλεϊατρικής θα προσθέσουν μεγαλύτερη αξία στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης τα επόμενα πέντε χρόνια. Στις ΗΠΑ, η χρήση της τηλεϊατρικής εκτοξεύθηκε τον Απρίλιο του 2020, αλλά έκτοτε σταθεροποιήθηκε σε επίπεδα 38 φορές πιο υψηλά σε σχέση με το διάστημα προ-κορωνοϊού (από έρευνα της McKinsey). Στη χώρα μας, έχουν γίνει σημαντικά βήματα για την υιοθέτηση της τηλεϊατρικής, αλλά και τον εκσυγχρονισμό του δικτύου της. Πρόσφατα, επικυρώθηκε η ένταξη στο Ταμείο Ανάκαμψης του έργου για τη δημιουργία Εθνικού Δικτύου Τηλεϊατρικής (ΕΔΙΤ). Πρόκειται για ένα έργο της τάξεως των 30 εκατ. ευρώ, που θα υλοποιήσει η Κοινωνία της Πληροφορίας και έχει ως στόχο την επέκταση της κάλυψης του Εθνικού Δικτύου Τηλεϊατρικής που συνδέεται με τη βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων ιατρικών υπηρεσιών. Το ΕΔΙΤ θεωρείται ένα από τα πληρέστερα και πιο σύγχρονα έργα τηλεϊατρικής στην Ευρώπη και τον κόσμο.

Η ζωή με ένα χρόνιο νόσημα θα πρέπει να συνεχίζεται με τις καλύτερες δυνατές συνθήκες, για ολοένα περισσότερους ανθρώπους. Οι προηγμένοι αλγόριθμοι αλλά και η εφαρμογή της τεχνητής νοημοσύνης βοηθούν μεμονωμένα τους ανθρώπους αλλά και τα συστήματα υγείας διεθνώς.

Υπάρχουν wearables που βοηθούν ασθενείς οι οποίοι πάσχουν από σοβαρές ασθένειες και χρόνια νοσήματα, παρακολουθούν τη υγεία τους και να επεμβαίνουν γρήγορα, αποτελεσματικά και οικονομικά, όπου και αν αυτοί βρίσκονται. Για παράδειγμα, wearables παρακολουθούν την υγεία της καρδιάς και μπορούν να σώσουν ακόμη και τη ζωή κάποιου σε μία δύσκολη κατάσταση. Συσκευές που καταγράφουν τον καρδιακό ρυθμό και ανιχνεύουν την κολπική μαρμαρυγή (τον πιο συνηθισμένο ακανόνιστο καρδιακό ρυθμό), ενημερώνουν για μία έκτακτη κατάσταση ώστε να επισκεφθεί κάποιος άμεσα τον γιατρό του ή κάποιο νοσοκομείο. Έχουν καταγραφεί περιπτώσεις ασθενών που έχουν προλάβει σοβαρά καρδιακά επεισόδια παρατηρώντας, σε συνεργασία με τον θεράποντα γιατρό τους, ασυνήθιστες μεταβολές στη λειτουργία του οργανισμού τους. Υπάρχουν ακόμη συσκευές που, μέσω αισθητήρων στο χέρι του ασθενούς, μπορούν να καταγράψουν το επίπεδο της γλυκόζης στο αίμα, χωρίς να χρειάζεται η παραδοσιακή μέθοδος τρυπήματος με βελόνα.

Παράλληλα, μέσω μοντέλων AI, μπορούν να αναλυθούν, τεράστια σε όγκο, ηλεκτρονικά ιατρικά αρχεία με γνωματεύσεις και απεικονιστικό υλικό, για την έγκαιρη αντιμετώπιση σοβαρών ασθενειών, όπως ο καρκίνος. Όσο ισχυρότερα και εξυπνότερα γίνονται τα υπολογιστικά μας συστήματα, τόσο καλύτερες είναι οι προοπτικές για την παγκόσμια υγεία.

Είναι γεγονός το ότι, παρόλο που η ερευνητική δραστηριότητα η οποία αφορά τη σωματική μας υγεία είναι εξαιρετικά πλούσια, πολύ λιγότερα είναι αυτά που γνωρίζουμε για τη σχέση σωματικής και ψυχικής υγείας. Παρ’ όλα αυτά, είμαστε σε θέση να πούμε σήμερα ότι η μία επηρεάζει την άλλη, καθώς προβλήματα στη σωματική μας υγεία μπορούν να οδηγήσουν και σε ψυχικά νοσήματα, ενώ ψυχικές διαταραχές μπορούν να φέρουν επιπλοκές και στη σωματική μας υγεία.

Αν και οι περισσότερες εταιρείες που χρησιμοποιούν την τεχνολογία στην υπηρεσία της υγείας ασχολούνται με τη σωματική μας υγεία, υπάρχουν και λύσεις που σχετίζονται με την ψυχική. Για παράδειγμα, μια ελληνική εταιρεία έχει αναπτύξει ένα wearable το οποίο αναγνωρίζει και καταγράφει δείκτες που σχετίζονται με συναισθήματα, παρέχοντας στους χρήστες συμβουλές ψυχικής υγείας σε πραγματικό χρόνο μέσω εφαρμογής για smartphones, κάτω από την επίβλεψη ενός πιστοποιημένου συμβούλου ψυχικής υγείας. Επιπλέον, τα τελευταία χρόνια, βλέπουμε να ενσωματώνουν οι εταιρείες σε wearable συσκευές συμβουλές που αφορούν το πώς να περιορίσουμε το άγχος μας, σχετικές μετρήσεις, αλλά και στοιχεία που αφορούν τον ύπνο μας, τα οποία μπορούν να προσδιορίσουν την ψυχική μας υγεία. Σίγουρα, πρόκειται για έναν τομέα με πολλά άγνωστα σημεία και σημαντικές προκλήσεις που θα δούμε σταδιακά να επιλύονται στο μέλλον.

Tο να είμαστε υγιείς αποτελεί την απόλυτη προτεραιότητά μας και έχουμε σήμερα ως σύμμαχο προς αυτή την κατεύθυνση και την τεχνολογία, τόσο στο στάδιο της πρόληψης, όσο και στην αντιμετώπιση χρόνιων ασθενειών ή στη φάση αποκατάστασης. Οι δυνατότητες που μας προσφέρονται για την παρακολούθηση της υγείας μας, τη βελτίωση της διατροφής και της φυσικής μας κατάστασης, αλλά και τη φροντίδα του εαυτού μας, είναι πολλές και, περνώντας τα χρόνια, θα γίνονται ακόμη περισσότερες. Είναι σημαντικό να υπάρχουν πρωτοβουλίες αλλά και συνέργειες προς αυτή την κατεύθυνση από οργανισμούς, εταιρείες, ακόμη και νεοφυείς επιχειρήσεις.

Εφαρμογές για έξυπνες συσκευές όπως είναι η εφαρμογή Medi ON της Interamerican (ελέγχει και αξιολογεί ως προς την αιτία και την κρισιμότητά του κάθε σύμπτωμα υγείας που απασχολεί τον χρήστη της), η οποία βραβεύτηκε για τη συμβολή της στην προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης και στην υποστήριξη ενός βιώσιμου μέλλοντος στα Bravo Sustainability Dialogues & Awards 2022, φέρνουν πιο κοντά τους ασθενείς με τους γιατρούς, προσφέροντας άμεσα απαντήσεις σε καίρια ερωτήματα υγείας που προκύπτουν καθημερινά. Ακόμα, μέσω του Interamerican Innovation Hub ενθαρρύνεται η δημιουργία περισσότερων καινοτόμων λύσεων στον τομέα της υγείας και της ευεξίας. Τόσο σε παγκόσμιο επίπεδο όσο και στην Ελλάδα, οι βιοεπιστήμες βρίσκονται στις κορυφαίες θέσεις ενδιαφέροντος των startups και των επενδυτών, δημιουργώντας αισιοδοξία για τις λύσεις που θα δημιουργηθούν στο κοντινό μέλλον.

Στο INTERAMERCAN INNOVATION HUB αναζητάμε λειτουργικές ψηφιακές λύσεις που συμπληρώνουν την ασφάλιση, με μια καθημερινή εμπειρία υγείας και ευεξίας.

Δεν έχει σημασία αν είστε μια νεοσύστατη εταιρεία, ένα καινοτόμο πανεπιστήμιο ή μια μεγάλη επιχείρηση. Αν έχετε ένα ψηφιακό working solution, που σχετίζεται με την καινοτόμο μετακίνηση, θα χαρούμε να μας το παρουσιάσετε!

Μάθετε περισσότερα για το INTERAMERICAN INNOVATION HUB εδώ